Σώχος

Επώνυμο δύο Ελλήνων γλυπτών. 1. Λάζαρος (Τήνος 1862 - Αθήνα 1911). Από οικογένεια με μακρά παράδοση στη μαρμαρογλυπτική, ήρθε από τη γενέτειρα του στην Αθήνα όπου σπούδασε γλυπτική με δάσκαλο το σημαντικότερο εκπρόσωπο του αθηναϊκού νεοκλασικισμού Λεωνίδα Δρόση και συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι (από το 1881) με καθηγητή τον Α. Μερσιέ, επίσης νεοκλασικό γλύπτη. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Παρίσι έπλασε τον έφιππο ανδριάντα του Κολοκοτρώνη, που βρίσκεται στην Αθήνα, έξω από την Παλαιά Βουλή, και στο Ναύπλιο. Το 1897 ήρθε, μαζί με άλλους Έλληνες και φιλέλληνες εθελοντές, στην Ελλάδα, για να λάβα μέρος στον ελληνοτουρκικό πόλεμο. Ξαναγύρισε στο Παρίσι όπου έμεινε ως το 1902, οπότε ήρθε στην Ελλάδα για να αναστηλώσει το λέοντα της Χαιρώνειας. Αργότερα μετείχε στις ανασκαφές της Ολυμπίας και το 1908 έγινε καθηγητής της γλυπτικής στο πολυτεχνείο. Τιμήθηκε με χρυσό βραβείο στο Παρίσι (1900) και με άλλες διακρίσεις στο Παρίσι και στη Ρώμη. Εκτός από τον ανδριάντα του Κολοκοτρώνη, άλλα έργα του Σ. βρίσκονται στο Παρίσι («θνήσκουσα κόρη», προτομή του Κοραή στο νεκροταφείο του Μονπαρνάς), στην Αθήνα (μνημεία Παύλου Μελά στο Ζάππειο, Ανδρέα Συγγρού στο A’ νεκροταφείο, προτομές του Γ. Μιστριώτη και του I. Πεσμαζόγλου κ.ά.), στην Τήνο (Μουσείο Τηνίων καλλιτεχνών Ιδρύματος Ευαγγελίστριας) κ.ά. Η γλυπτική του Σ. καθορίστηκε από το κλίμα της εποχής του, από τους δασκάλους του, αλλά και από το θερμό πατριωτισμό του, που τον οδήγησε στη λατρεία της αρχαίας ελληνικής τέχνης. Δεν καταλήγει όμως σε ψυχρό ακαδημαϊσμό, γιατί έχει αίσθηση της φόρμας και του υλικού κι ακόμα μια εσωτερική, συγγενική σχέση με τα αρχαία πρότυπα. Στις προτομές φαίνεται η ψυχολογική διεισδυτικότητα του. 2. Αντώνιος. Ομότιμος καθηγητής του Πολυτεχνείου (1888 - 1975). Σπούδασε στην Αθήνα στη Σχολή Καλών Τεχνών και έπειτα στο Παρίσι, όπου έκανε εκθέσεις των έργων του σε γνωστές αίθουσες τέχνης της γαλλικής πρωτεύουσας. Όταν γύρισε στην Αθήνα διορίστηκε καθηγητής στην αρχιτεκτονική σχολή του Πολυτεχνείου. Σημαντικότερα έργα του είναι το άγαλμα του Καψάλη στο Ηρώο του Μεσολογγίου, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, που έχει στηθεί σε πλατεία της Πάτρας και η Νίκη ηρώο στη Δοϊράνη. Ο Σ. έγραψε και το βιβλίο Η λαϊκή τέχνη στην Τήνο. Ο Τήνιος γλύπτης Λάζαρος Σώχος (φωτ. από την έκδ. «100+1 χρόνια Ελλάδα»). Λάζαρου Σώχου: ο χάλκινος έφιππος ανδριάντας τον Κολοκοτρώνη, στην Αθήνα (υπάρχει όμοιος και στο Ναύπλιο), έργο του 1901.